Visserij historie galerij
Bomschuiten, taanderijen en kuiperijen
Noordwijk aan Zee was van oudsher een vissersplaats. Zonder haven. Er werd gebruik gemaakt van bomschuiten, schepen die vanaf het strand konden afvaren en aanlanden. In 1474 had Noordwijk een vloot van 38 bomschuiten. Er waren veel nevenbedrijven aan de visserij verbonden, zoals kuiperijen, smederijen, taanderijen, touwslagerijen, netten-en mandenmakerijen. Bovendien ook de verwerking van de vis (voornamelijk haring) in rokerijen. Uiteindelijk werd “de haring vervangen door de badgast”.
Enkele karakteristieke uitdrukkingen en woorden die met de visserij te maken hebben: ’t is-ter van halen, vierboet, schuitengat, speten, zijdse dorpen, schuitenrollen, steekplanken, bun, klijnzetter, plicht doen…
In Museum Noordwijk kunt u meer vinden over de Noordwijkse visserij. Daar zijn ook de Lerwickhondjes te zien in de Stijlkamer.
Haringrokerij Admiraal, Hoofdstraat
Haringrokerij Admiraal aan de Hoofdstraat. De speetdam waar de haring aan stokken(speten) werd geregen. Daarna werd de haring gerookt. Dat veroorzaakte nogal wat stankoverlast.
Haringrokerij Van der Niet, Schoolstraat
Haringrokerij van der Niet aan de Schoolstraat. Volgeregen speten aan het speetrek.
Kuiperij
Kuiperij-de tonnen werden gemaakt van eikenhout. Noordwijk had geen grote kuiperij,de tonnen werden veelal uit Katwijk betrokken. Wel werden de tonnen op de werf van de reder gerepareerd.
Touwslagerij Passchier Douzastraat
Rond 1905 op de lijnbaan bij de familie Passchier aan de Douzastraat. De lindebomen rechts op de foto stonden precies een Rijnlandse roede (3,767 meter) uit elkaar en dienden als maatstaf voor het touw.
Afvaren
Vertrek naar de noordelijke Noordzee, waarschijnlijk zette men koers naar de Shetlandeilanden. In de baai van Lerwick gingen de vissers eerst op jacht naar de bekende porseleinen Lerwickhondjes. Bij veel families in de kuststreek zijn ze nog te vinden.
Visserij- Bevoorraden voor de afvaart (Collectie Tappenbeck, 1901)
Bomschuit op het strand. Deze schepen werden in de bouwschuur gebouwd. Er kwam geen tekening aan te pas. Puur vakmanschap. Als de romp gereed was, kon het schip “neergaan” (naar het strand). Daar werd aan de afbouw begonnen. Hier worden tonnen aan boord gehesen. In 1913 is de laatste bomschuit vanuit Noordwijk uitgevaren.
Het tanen van een zeil, achter Villa Vera
Taanderij, waar de touwen, netten en zeilen in eek(run) werden gedompeld ter verduurzaming.
Nettenboetsters ca. 1917
Nettenboetsters bij van der Deyl. Boven de schuurder het naambord van de Jacobine.
Visverkoopster Neeltje Plug-Harteveld
Visverkoopster Neeltje Plug-Harteveld. Op de vismarkt in Leiden werd vaak de vis afgezet.